Reflections (Refleksje) na fortepian solo, 1968, 12'

Reflections /fragment/

Wykonawcy: Raymond Clarke - fortepian; 2002 The Divine Art

ReflectionsReflectionsReflections

Reflections to pierwszy utwór Panufnika, w którym zastosował on możliwości zawarte w komórce dźwiękowej e-f-h, która od tego czasu stała się podstawą konstrukcyjną większości jego kompozycji. 

Tytuł dzieła odzwierciedla podwójne znaczenie angielskiego słowa "reflections". Z jednej strony chodzi o "refleksje", wyrażone w kontemplacyjnym charakterze utworu; z drugiej - o "odbicia", związane ściśle z materiałem muzycznym, w którym naczelną rolę pełni trzydźwiękowa komórka nieustannie odbijana i transponowana, zarówno w wymiarze melodycznym, jak i harmonicznym kompozycji. 

W budowie Reflections można wyróżnić pięć skontrastowanych ogniw - mikrostruktur (jak je nazywał kompozytor). Pierwsza, spokojna, opiera się na horyzontalnie rozwijanych dźwiękach podstawowej komórki, tworzących łagodną melodię. Towarzyszą jej delikatne akordy, również zbudowane z interwałów komórki e-f-h. Druga mikrostruktura jest linearnym przebiegiem dwóch linii melodycznych, opartych na przewrotach tej samej triady. Trzecia ma budowę wertykalną – jej treść stanowią akordy w różnych rejestrach fortepianu, przy czym pauzy pomiędzy nimi zostały przez kompozytora rozmieszczone symetrycznie. Czwarta cząstka opiera się na swobodnym i stałym przepływie komórek przez całą niemal skalę fortepianu, a piąta i ostatnia to – według słów kompozytora – "niecierpliwe zapytania" w postaci pionowych akordów i następujące po nich "spokojne odpowiedzi" w formie linii melodycznych o refleksyjnym wyrazie. Prowadzą one do delikatnego końca, utrzymanego w ledwo słyszalnej dynamice poczwórnego piana (pppp).

Całość kompozycji zanotowana została z pominięciem kreski taktowej i z oznaczeniem improvisando, co podkreśla jej charakter improwizowanych refleksji muzycznych na fortepian.

Reflections zostały po raz pierwszy wykonane 21 kwietnia 1972 roku w londyńskiej Queen Elizabeth Hall przez Johna Ogdona.